ایران کشوری غنی از لحاظ معدن و مواد معدنی است. در این مطلب از سری مطالب علمی ماناماین، مهمترین و بزرگترین معادن ایران را همراه با عکس و جزییات و میزان ذخیره‌ی هر معدن بررسی می‌کنیم. پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
مهمترین و اصلی‌ترین معادن ایران همراه با ویژگی‌ها و مشخصات عبارتند از:
معدن مس سرچشمه یکی از اصلی ترین معادن مهم ایران می‌باشد که در شهر کرمان وجود دارد. این معدن در ۱۶۰ کیلومتری جنوب غربی شهر کرمان قرار گرفته است. این معدن را به عنوان یکی از بزرگترین تولید کنندگان مس در ایران می‌شناسند. این معدن مهم ایران به عنوان یکی از بزرگترین معادن روباز مس جهان شناخته میشود.
در خاورمیانه این معدن را به عنوان یکی از بزرگ ترین معادن روباز معرفی میکنند. استخراج در این معدن به این گونه است که بعد از عملیات انفجار سنگهای معدن را بر اساس مشخصات و نوع به محل مناسب انتقال می‌‌دهند. بعد از آن با توجه به برنامه مربوط به تولید معدن ،سنگ شکن اولیه و بارگیری انجام خواهد شد. در حال حاضر باید بدانید که این معدن مهم اولین تولید کننده مس در کشور ایران به شمار میرود.
در لیست معادن ایران این معدن تحت پوشش شرکت ملی صنایع مس می‌باشد. بهره برداری از این معدن از سال ۱۳۸۰ آغاز شده است. بر اساس طرح توسعه معدن که به وسیله کارشناسان تدوین گشته است بهره برداری از این معدن انجام میگردد. کانسنگ خروجی روزانه از این معدن به روش روباز می‌باشد. میزان تولید این معدن در سال ۱۲۰ هزار تن است که هر ساله این مقدار افزایش پیدا میکند. بر اساس این طرح، ظرفیت استخراج روزانه از این معدن مس حدود چهل هزار تن الی هشتاد هزار تن است.
مطالعه کنید: بزرگترین «معادن مس» دنیا
معدن مس سونگون به عنوان یکی دیگر از معادن مهم ایران معرفی میشود. این معدن دارای بیشتر از یک میلیارد تن سنگ مس است. عناصر همراه با کانی سنگ مانند نقره، طلا و غیره از جمله محصولات این معدن به شمار می رود. سابقه معدن کاری در این معدن به دو قرن پیش که مربوط به دوره قاجاریه است باز میگردد.
آثار فعالیت‌های قدیمی که در این معدن انجام شده است قابل مشاهده می‌باشد. هر یک از فعالیت‌های قدیمی در این معدن به صورت استخراج زیرزمینی بوده که در امتداد طول رودخانه سونگون انجام می‌‌شده است.
در محدوده پر عیار تمامی فعالیت‌های استخراج زیرزمینی این نمونه معادن مهم ایران قابل مشاهده می‌باشد. بهره برداری کردن از سنگهای پر عیار در این معدن از سال ۱۳۵۱ به صورت دائم انجام میگردد.
عملیات اکتشافی این معدن ایران با استفاده از روش‌های جدید و تجهیزات به روز از سال ۱۳۲۵ آغاز شده و تا سال ۱۳۵۶ این روند ادامه پیدا کرده است. در سال 1356 ذخایر مس این معدن از نمونه‌های با کیفیت بوده که تمامی آن را استخراج کرده اند. اکنون این معدن مانند گذشته ذخایر زیادی دارد که قابل برداشت است.
معدن مس میدوک کرمان یکی دیگر از معادن ایران است. این معدن در فاصله ۱۳۲ کیلومتری شمال غرب شهر کرمان قرار گرفته است. نام قدیمی این معدن را لاچاه می‌نامیدند. به دلیل نزدیکی معدن به روستای میدوک آن را معدن میدوک معرفی میکنند. میزان ذخیره زمین شناسی این معدن حدود ۱۷۰ میلیون تن می‌باشد. عیار مساین معدن ۸۳ صدم درصد محاسبه شده است. این مقدار حدود ۱۴۴ میلیون تومان برآورد می شود. عیار ۸۳ صدم درصد هر یک از مس‌های استخراج شده این معدن بر اساس استانداردهای جهانی محاسبه میگردد. عیار حد معدن حدود ۲۵ صدم درصد می‌باشد. نسبت باطله معدن به ماده معدنی به یک صدم درصد می‌رسد. شیب نهایی معدن ۳۸ درصد است، ارتفاع هر یک از پله‌های این معدن ۱۵ متر می‌باشد و شیب پله‌های آن ۶۴ درجه است.
معدن زغال سنگ پابدانا در لیست معادن ایران قرار گرفته است. عمق این معدن حدود ۶۰۰ متر می‌باشد. به عنوان عمیق ترین معدن زیرزمینی زغال سنگ در کشور ایران شناخته میشود. این معدن در شهرستان کوهبنان که در فاصله ۱۷۰ کیلومتری استان کرمان قرار گرفته است می‌باشد. محصول اصلی این معدن زغال کک شو است. بعد از استخراج این زغال، آن را به کارخانه زغالشویی زرند ارسال میکنند. تمامی فعالیت‌ها و استانداردهای مشخص شده برای تولید زغال سنگ بعد از استخراج زغال سنگ از این معدن انجام میشود.
زغال سنگهای استخراج شده از این معدن کیفیت عالی و بی نظیری دارند. برخی از زغال سنگهای استخراجی این معدن به کشورهای متفاوت صادر می‌گردند. برای صادرات زغال سنگ این نمونه از معادن مهم ایران باید تمامی پروسه‌های استخراج و تولید به ترتیب طی شود. درجه کیفیت زغال سنگ ابتدا باید بررسی گردد و سپس محصولات تولیدی زغال سنگ استخراج شده بررسی شوند.
بیشتر بدانیم: «مراحل اکتشاف معدن»
معدن سنگ آهن چغارت به عنوان یکی دیگر از معادن مهم ایران معرفی میشود. این معدن اولین معدن سنگ آهن در کشور ایران است. معدن سنگ آهن چغارت در استان یزد قرار گرفته که آن را به عنوان معدن تغذیه رسان ذوب آهن اصفهان معرفی میکنند. بلوک معدن مورد نظر با ذخیره بیشتر از یک سوم سنگ آهن به عنوان یکی از مهمترین معادن کشور ایران شناخته میشود.
سنگ آهن تخلیه شده در این معدن در ایستگاه تخلیه سنگ آهن چغارت توسط نوار نقاله انتقال داده میشود. از محل بستر خط تولید معدن چغارت به وسیله دستگاه ریکلایمر و همچنین نوار نقاله انتقال به صورت اصولی طی خواهد شد. عمل خردایش در آسیاب‌های خودشکن مانند خط تولید چغارت می‌باشد. به دلیل تفاوتی که بین مشخصات سنگ آهن هر یک از معادن مهم ایران وجود دارد، پروسه خط تولید با یکدیگر فرق خواهد کرد.
ماشین آلاتی که برای خردایش هر یک از انواع سنگ آهن‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند متفاوت هستند. دستگاه آسیاب گلوله ای یکی از مهمترین دستگاه‌‌‌هایی به شمار میرود که جهت خردایش سنگ آهن استفاده می شود. ظرفیت تولید کنسانتره این معدن برابر با ۲۴۵ تن می‌باشد. تمامی عملیات انتقال کنسانتره در این معدن جهت انباشت و برداشت شبیه خط تولید دیگر معادن مهم ایران است. در بین لیست معادن ایران، این معدن حجم زیادی از سنگ آهن را استخراج می‌سازد و نیاز بیشتر کارخانهها را فراهم میکند.
معدن سنگ آهن چادرملو یکی از دیگر معادن مهم کشور ایران است. در لیست معادن ایران این معدن به عنوان بزرگترین تولید کننده کنسانتره سنگ آهن معرفی میشود. ذخیره قابل استخراج این معدن حدود ۳۲۰ میلیون تن است. این معدن در کویر مرکزی ایران واقع شده و ۱۸۰ کیلومتر با شهرستان یزد فاصله دارد. عمر ذخایر این معدن حدود ۱۰ سال دیگر به پایان خواهد رسید.
هر یک از مصرف کنندگان محصولات سنگ آهن این معدن به روش احیا مستقیم محصولات فولادی را تولید میکنند. سنگ آهن به عنوان یکی از مواد اولیه اصلی در صنایع فولاد مورد نیاز است. به همین دلیل مصرف کنندگان محصولات سنگ آهن باید حجم زیادی از سنگ آهن را خریداری کنند. یکی از مهمترین مزیت‌های اقتصادی فولاد هر یک از کشورها استفاده از سنگ آهن داخلی است. بنابراین در ایران مجتمع‌های فولاد مانند مجتمع فولاد مبارکه و ذوب آهن اصفهان از این مزیت برخوردار هستند.
با استفاده از سنگ آهن‌های داخلی و با توجه به ملاحظاتی که مربوط به صرفه جویی‌های ارزی است زمینه مربوط به قیمت فولاد برای کارخانه داران ایرانی فراهم می شود. ذخیره زمین شناسی این معدن حدود ۴۰۰ میلیون تن می باشد. ذخیره اقتصادی قابل استخراج این معدن به ۳۲۰ میلیون تن می رسد. میزان تولید کنسانتره سنگ آهن در بین انواع معادن مهم ایران در این معدن ۲۰۰ میلیون تن است. میزان برداشت باطله سنگ آهن دو به یک تن می رسد.
معدن سنگ آهن گل گهر یکی دیگر از معادن مهم ایران می‌باشد. این معدن در شهرستان سیرجان قرار گرفته است. ذخیره احتمالی این معدن ۲۱ میلیارد تن است و ذخیره قطعی آن ۲۱۹ میلیون تن می‌باشد. بزرگترین معدن سنگ آهن در حال حاضر تولیدات به دست آمده از این معدن، سنگ آهن سنگ دانه بندی و کنسانتره سنگ آهن می‌باشد. تولیدات استخراجی این معدن شامل کنسانتره، سنگ آهن، گندله سنگ آهن و سنگ دانه بندی است. این معدن با ذخیره زمین شناسی حدود یک میلیون تن ذخیره سنگ آهن را به خود اختصاص میدهد. برای خرید و فروش انواع سنگ آهن می‌توانید به ماناماین مراجعه نمایید.
ذخیره قطعی و ذخیره احتمالی آن به قدری است که توانسته به عنوان بزرگترین معدن شناخته شود. این معدن در حال حاضر ظرفیت تولید بیشتر از ۱۵ میلیون تن کنسانتره آهن و همچنین بیشتر از ۱۰ میلیون تن گندله را به خود اختصاص داده است. با اجرای پروژه‌های مربوط به بهینه سازی و توسعه، مجموعه تولیدات سالانه این معدن حدود ۳۰ میلیون تومان می‌باشد. به طور کلی باید به خوبی بدانید که این معدن به عنوان یکی از معادن مهم ایران به شمار میرود.
معدن طلای زرشوران یکی از معادن ایران می‌باشد. این معدن به عنوان یکی از بزرگترین معادنی است که در ۳۵ کیلومتری شهرستان تکاب قرار گرفته است. ۱۵ کیلومتر با مجموعه میراث فرهنگی و گردشگری تخت سلیمان فاصله دارد. این معدن مهم ایران ۱۵۰ تن ذخیره طلای خالص را به خود اختصاص داده است. کارخانه زرشوران میزان تولید این معدن را به دو برابر می‌رساند.
در لیست معادن ایران معدن زرشوران از نظر تکنیکی بهترین معدن شناخته میشود. فلز همیشه در طبیعت پیدا خواهد شد اما فلز طلا گران بهاتر از دیگر فلزات است. اگر می‌خواهید به خوبی بدانید که این فلز گران بها در کجا پیدا میشود باید گفت که معدن زرشوران به عنوان یکی از مهمترین مکان‌‌های طلا به شمار میرود. واحد اندازه گیری این فلز بر اساس اونس می‌باشد. تبدیل فلز طلا به آلیاژ طلا بر اساس استانداردها مشخص شده است.
مطلب پیشنهادی: چگونه معدن ثبت کنیم ؟
استخراج طلا از معدن زرشوران به عنوان مهمترین معادن ایران به صورت روباز و پلکانی انجام میگردد. ذخیره آن حدود ۶۰۰ هزار تن در سال می‌باشد. نکته ای که در این مورد اهمیت دارد این است که هر یک از فرآیندهای استخراج در این معدن طلا به صورت مکانیزه انجام میگردد. در کنار معدن طلای زرشوران کارخانه دیگری که مربوط به فرآوری طلا می‌باشد احداث شده است. این کارخانه تعداد بیش از هزار نفر را مشغول به کار کرده و در کنار آن حدود ۵ هزار نفر را به صورت غیرمستقیم برای تولید طلا مشغول به فعالیت کرده است. معدن طلای زرشوران به عنوان بزرگترین کارخانه طلای کشور ایران شناخته میشود.
معدن فیروزه نیشابور را به عنوان یکی دیگر از معادن مهم ایران می‌توان معرفی کرد. معدن فیروزه نیشابور نه تنها در کشور ایران بلکه در سطح تمامی دنیا به عنوان مهمترین معدن فیروزه شناخته می شود. مرغوب ترین و بهترین سنگ‌ها در این معدن قرار گرفته است. تمامی کشورها ارزش فیروزه خود را با ارزش فیروزه نیشابور مقایسه می‌نمایند. این معدن ۹۰۰۰ تن ذخیره دارد و سالانه حدود ۱۹ تن تولید فیروزه انجام میدهد. این معدن در ۵۵ کیلومتری شمال غربی شهر نیشابور قرار گرفته است. طبق محاسبات نشان داده شده که از هر تن سنگ فیروزه خام این معدن می‌توان ۸ الی ۱۰ کیلوگرم فیروزه به دست آورد.
در بین انواع معادن ایران و بسیاری از دیگر معادن جهان، باید بدانید که این معدن از نظر سنگ فیروزه حرف اول را می‌زند. سنگهای فیروزه این معدن به دو دسته سنگی و خاکی تقسیم بندی می‌گردند. سنگهای فیروزه خاکی رنگ مرغوبیت بهتری نسبت به فیروزه سنگی دارند. فیروزه شجری، فیروزه عجمی و فیروزه چغاله از دیگر نمونه‌های سنگهای فیروزه این معدن هستند. روش سنتی استخراج انواع سنگهای فیروزه از این معدن موجب میگردد که عملیات آتش بار در انواع سنگ‌ها به وجود بیاید. بر همین اساس امروزه از استانداردها و تکنولوژی‌های خاصی برای استخراج فیروزه از این معدن استفاده میکنند.
معدن سرب و روی انگوران از دیگر معادن مهم ایران هستند. در لیست معادن ایران، این معدن را معرفی میکنند. معدن سرب و روی انگوران در ۱۳۸ کیلومتری قسمت غرب شهرستان زنجان قرار گرفته است. این معدن را به عنوان بزرگترین معدن روی و سرب می‌شناسند. ذخیره این معدن حدود ۹ میلیون تن می‌باشد. این معدن می تواند تا ۱۲ سال آینده خوراک بسیاری از کارخانهها را تامین نماید. اما با توجه به این مسئله که این معدن ذخایر خود را از دست میدهد، باید معدن مهدی آباد را جایگزین آن کرد. این معدن ایران به دلیل خلوص بسیار بالایی که دارد یکی از استثنائی ترین معادن جهان شناخته میشود.
هر یک از انواع سنگهای استخراج شده از این معدن کیفیت عالی دارند. میزان ذخایر این معدن در بخش روباز حدود ۸ میلیون تن می‌باشد. در بخش زیرزمینی میزان ذخایر این معدن به ۴ میلیون تن می‌رسد. با احتساب استخراج سالانه این معدن باید بدانید که حدود ۱۲ سال دیگر عمر آن تمام میشود. معدن انگوران از نظر عیار فلزاتی که دارد به عنوان معادن نادر در جهان معرفی میگردد. استاندارد وزن هر یک از روی‌ها و سرب‌های استخراج شده این معدن طبق محاسبات جهانی است. کاربردهای مدرن عنصر سرب و روی برای تولید شیشه اسلحه سازی و غیره می‌باشد.